خرید سهم اکسونموبیل در میدان نفتی غربقرنه ۲
خرید سهم اکسونموبیل در میدان نفتی غربقرنه ۲ اکنون به یکی از مهمترین محورهای تحولات ژئوپلیتیکی بازار انرژی تبدیل شده است. بر اساس گزارشها، ExxonMobil در حال مذاکره با وزارت نفت عراق برای خرید سهم شرکت روسی Lukoil در پروژه عظیم West Qurna 2 است؛ میدانی که از لحاظ حجم ذخایر قابل برداشت یکی از بزرگترین میدانهای نفتی جهان محسوب میشود.
این خبر در شرایطی منتشر میشود که ساختار سرمایهگذاری در میادین جنوبی عراق طی سالهای گذشته بارها دستخوش تغییر شده و حضور روسیه، آمریکا و چین در این پروژهها همواره از جنبه ژئوپلیتیکی مورد توجه بوده است.
اهمیت میدان West Qurna 2
میدان نفتی غربقرنه ۲ (West Qurna 2) در استان بصره، با ذخایر تخمینی بیش از ۱۳ میلیارد بشکه، یکی از ستونهای اصلی تولید عراق است. ظرفیت تولیدی این میدان در سالهای اخیر بین ۴۰۰ تا ۴۸۰ هزار بشکه در روز نوسان داشته و برنامه توسعهای آن هدفگذاری افزایش تولید به ۸۰۰ هزار بشکه تا یک میلیون بشکه در روز را دنبال میکند.
در صورت نهایی شدن قرارداد، اکسونموبیل میتواند نقش برجستهای در مدیریت، توسعه فازهای بالادستی و بهبود برداشت این میدان ایفا کند؛ نقشی که پیشتر در برخی پروژههای جنوب عراق نیز تجربه موفق داشته است.
چرا Lukoil قصد خروج دارد؟
خروج Lukoil از پروژه، صرفاً یک تصمیم اقتصادی نیست؛
• تحریمهای غرب علیه روسیه
• محدودیتهای نقلوانتقال مالی
• دشواریهای ادامه فعالیت در پروژههای بینالمللی
• فشارهای سیاسی در عراق برای کاهش وابستگی به شرکتهای روسی
همگی زمینه را برای واگذاری سهم این شرکت فراهم کردهاند.
از سوی دیگر، عراق تلاش دارد ساختار مشارکت در پروژههای بزرگ خود را به سمت شرکتهای آمریکایی، اروپایی و آسیایی بازتعریف کند تا ضمن جذب سرمایه بیشتر، روابط سیاسی خود را نیز متوازن سازد.
انگیزههای اکسونموبیل برای ورود دوباره به عراق
گرچه ExxonMobil در چند سال اخیر از برخی پروژههای عراق خارج شده بود، اما میدان غربقرنه ۲ جذابیتهایی دارد که نمیتوان از کنار آن گذشت:
۱. یکی از بزرگترین میدانهای نیمهتوسعهیافته جهان
میدانی که هنوز ظرفیت افزایش تولید بسیار دارد.
۲. هزینه تولید بسیار پایین
در جنوب عراق، هزینه استخراج نفت بهطور متوسط کمتر از ۶ دلار است.
۳. فرصت بازگشت استراتژیک
اکسونموبیل از سال ۲۰۱۳ به بعد از برخی میدانهای جنوب عراق عقبنشینی کرد، اما اکنون این قرارداد میتواند بازگشت قدرتمندانه این غول نفتی را رقم بزند.
۴. تقویت نفوذ آمریکا در بازار انرژی عراق
در شرایطی که چین و روسیه در سالهای اخیر حضور خود را افزایش داده بودند، این قرارداد میتواند موازنه را تغییر دهد.
پیامدهای جهانی احتمالی این قرارداد
اگر قرارداد نهایی شود، بازار جهانی نفت احتمالاً واکنشهایی خواهد داشت:
۱. افزایش کنترل غرب بر بخشی از تولید خاورمیانه
این مسأله میتواند بر سیاستهای تولیدی عراق در نشستهای اوپکپلاس نیز اثرگذار باشد.
۲. کاهش نفوذ روسیه
چنین معاملهای پیامی جدی برای کاهش نقش روسیه در پروژههای نفتی جهانی خواهد بود.
۳. احتمال افزایش سرمایهگذاری غربی در عراق
این قرارداد به عنوان سیگنال اعتماد تلقی میشود و میتواند سرمایهگذاریهای بیشتری را جذب کند.
۴. بهبود ثبات عرضه جهانی
West Qurna 2 به دلیل ظرفیت بالا میتواند یکی از منابع کلیدی عرضه در دورههای کمبود جهانی باشد.
واکنش عراق
مقامهای وزارت نفت عراق اعلام کردهاند:
- مذاکرات در مرحله بررسی قرار دارد
- سهم روسیه تنها در صورت تأیید دولت عراق قابل واگذاری است
- اولویت عراق توسعه سریعتر میدان و افزایش تولید است
برخی تحلیلگران معتقدند عراق از حضور یک شرکت آمریکایی در این پروژه استقبال خواهد کرد، زیرا این موضوع ارتباط بغداد با واشینگتن را تقویت میکند.
نتیجهگیری
مذاکرات اکسونموبیل برای خرید سهم Lukoil در میدان West Qurna 2 میتواند به یکی از بزرگترین جابهجاییهای مالکیتی صنعت نفت در سالهای اخیر تبدیل شود. این قرارداد نهتنها پیامدهای اقتصادی قابل توجهی برای عراق دارد، بلکه در سطح ژئوپلیتیکی نیز موجب تغییر موازنه میان بازیگران اصلی در بازار انرژی خاورمیانه خواهد شد.
با توجه به اندازه میدان و نقش حیاتی آن در تولید نفت عراق، هر تحول در مالکیت آن به سرعت مورد توجه بازار جهانی، اوپکپلاس و حتی رابطه آمریکا–عراق قرار خواهد گرفت.
منابع:
- Reuters – ExxonMobil in talks to acquire Lukoil’s stake in West Qurna 2
- Iraq Ministry of Oil – official statements
- Financial Times – analysis on Iraq upstream investments
برای آگاهی از جدیدترین خبرها اینجا کلیک کنید.
